ปฏิจจสมุปบาท ที่ควรศึกษา

Download

พระพุทธเจ้าตรัสรู้เรื่องปฏิจจสมุปบาท

          ฉะนั้นเราจะต้องรู้จักความทุกข์กันเป็นจุดแรก แล้วก็จะขจัดให้มันหมดไป รู้เรื่องความจริงของความทุกข์ว่าเป็นอย่างไร แล้วมันเกิดมาอย่างไร แล้วมันจะดับไปได้อย่างไร ความทุกข์เกิดอย่างไร ความทุกข์ดับอย่างไร นี่ เขาเรียกว่าเรื่อง ปฏิจจสมุปบาท

          มันต้องใช้คำาเดิมในภาษาบาลีสะดวกกว่า ปฏิจจสมุปบาท ขอให้ช่วยจำสักหน่อยแม้มันจะเป็นคำแปลก ปฏิจจ แปลว่าอาศัยกัน สมุปบาท เกิดขึ้นพร้อม อาศัยกันแล้ว เกิดขึ้น อาศัยกันแล้วเกิดขึ้น อาศัยกันแล้วเกิดขึ้น แล้วเกิดใหม่ ต่อ ต่อ ต่อ ต่อไปจนเป็นความทุกข์ จนกว่าจะเป็นความดับทุกข์ ก็ต้องอาศัยกันแล้วเกิดขึ้นทั้งนั้น

          ดังนั้นเราจะต้องพูดกันถึงเรื่องนี้ เรียกสั้นๆ ว่าปฏิจจสมุปบาท พระพุทธเจ้าท่านตรัสชื่อนี้เต็มที่ ยาวเต็มที่ก็ว่า อิทัปปัจยตาปฏิจจสมุปบาท เรียกเต็มยาวขนาดนั้น อิทัปปัจยตาปฏิจจสมุปบาท - ความเป็นไปตามปัจจัยแล้วอาศัยกันเกิดขึ้น ทุกอย่างเป็นอย่างนั้นทั้งนั้นแหละ จะในแง่ของความทุกข์ หรือ ความไม่ทุกข์ หรือเป็นธรรมชาติล้วนๆ ก็อาศัยกันเกิดขึ้นทั้งนั้น

พุทธทาสภิกขุ