ความเเตกต่างของจิตปุถุชนกับจิตพระอรหันต์
ความจริงจิตทุกดวงเหมือนกันหมด ไม่ว่าปุถุชนหรือพระอรหันต์ คือมีอารมณ์ผ่านมาแล้วผ่านไป
แต่
ปุถุชนไม่รู้จักอารมณ์ที่ผ่านมาผ่านไป มีแต่รู้ว่าชอบไม่ชอบหรือเฉยๆเท่านั้น
ส่วน
ผู้ที่ถึงที่สุดแห่งทุกข์จะ
รู้จักอารมณ์ที่ผ่านมาผ่านไปว่า มันคือ สักแต่ว่าอารมณ์ ไม่ตามมันไปและไม่ผลักต้าน
เพียงแต่รับ
รู้การมีอยู่ของอารมณ์ว่า นี่คือทุกข์ นี่คือการดับทุกข์ จะว่าไปเเล้วอารมณ์มันก็ไม่ได้มีอยู่จริง มีแต่การ
เกิดขึ้นและดับไปของทุกข์
แต่ผู้รู้มีอยู่จริง จิตที่ถูกฝึกจนฉลาด สามารถ
อยู่เหนืออารมณ์ได้แล้ว จะไม่ถูกอารมณ์ที่เกิดจากการปรุงแต่งหลอกได้อีก
เพราะรู้เห็นตามความเป็นจริงแล้วว่า ทุกอย่างคือขบวนการแห่งการเกิดดับเท่านั้น ไม่มีอะไรต้องเอาหรือไม่เอา
หลวงพ่อมหาดิเรก พุทธยานันโท