หากปฏิบัติเกิดอาการเพ่งจ้อง จะแก้ไขได้อย่างไร?
เมื่อใดเพ่งโฟกัสจอจ่อ เมื่อนั้นความรู้สึกตัวก็หายไป ลืมกาย ลืมใจ
สติ ก็คือ การระลึกรู้ สัมปชัญญะ ก็คือ ความรู้สึกตัว 2 สิ่งนี้คือเป็นสิ่งที่เราควรรู้จัก แล้วฝึกพัฒนา 2 สิ่งนี้อยู่เสมอ ระลึกรู้สึกตัว
คำว่า สัมมาสติ หรือ การระลึกรู้ที่ถูกต้อง ก็คือการระลึกรู้กาย ระลีกใจขึ้นมา หัวใจของการเจริญสติ ก็คือ …ตั้งกายตรง ดำรงสติมั่น รู้ธรรมเฉพาะหน้า ถ้าท่านสามารถรู้ธรรมเฉพาะหน้าได้
สัมมาสติ การระลึกรู้ที่ถูกต้องก็เกิดขึ้น
สัมมาสมาธิ ความตั้งมั่นที่ถูกต้องก็เกิดขึ้น
สัมมาญาณ วิปัสสนาญาณ การรู้เห็นตามความเป็นจริงก็เกิดขึ้น
สัมมาวิมุตติ การหลุดพ้นที่ถูกต้องก็เกิดขึ้น
เพราะฉะนั้นหัวใจของการเจริญสติปัฏฐาน ตั้งกายตรงดำรงสติมั่นรู้ธรรมเฉพาะหน้า สิ่งนี้เป็นสิ่งที่ท่านทั้งหลายควรจะเข้าใจ เข้าถึง และฝึกหัดได้ถูกต้อง
ไม่ว่าจะเป็นการปฏิบัติตั้งแต่ระดับเบื้องต้น ท่ามกลาง ที่สุด หัวใจก็อยู่การดำรงสติมั่น รู้ธรรมเฉพาะหน้า ใหม่ๆจะให้วิธีการฝึก ดำรงสติมั่น รู้ธรรมเฉพาะหน้าแบบในเบื้องต้นก่อน
ก็ให้เรามองกว้างๆ สบายๆ การที่เรามองกว้างๆสบายๆ มันจะวางอาการเพ่งจอจ่อออกไป
ปรกติการมองเรา เราจะมองแบบโฟกัสจดจ่อ เช่น เรามองโฟกัสไปที่ข้างหน้า จิตเราไปอยู่ที่ไหน
ก็ไปอยู่กับสิ่งที่เรามอง ผลที่ตามมาคืออะไร ขาดความรู้สึกตัว ลืมกาย ลืมใจ นั่นคือกระบวนการจิตส่งออก ภาษาพระท่านเรียกว่าเกิดนันทิ หรือ ความเพลินในอารมณ์ พระพุทธเจ้าทรงตรัสว่า ละนันทิ ความเพลินในอารมณ์ จิตหลุดพ้น
วิธีทำง่ายๆ ก็คือ ให้เรามองกว้างๆสบายๆ ไม่ได้มองแบบโฟกัสจดจ่อ วิสัยทัศน์การมองจะกว้าง มองเป็นไหม การมองกว้าง
จากนั้นรับรู้ความรู้สึกของร่างกาย รู้สึกถึงกายที่ยืนอยู่ ขยับมือรู้สึกตัว รับรู้ความรู้สึกของร่างกาย
ปรกติจิตมันจะไหลไปกับอารมณ์ ไหลไปกับความคิดปรุงแต่ง
การฝึกสติปัฏฐาน ให้เราเปลี่ยนจากการที่เราอยู่กับความคิด มาอยู่กับสิ่งที่เรียกว่า ความรู้สึกตัว
พระมหาวรพรต กิตฺติวโร
ที่มา : เพจเดินจิต