วิธีฝึกดูจิต

          ในเบื้องต้น ถ้ายังดูไม่เป็นว่าจิตวิ่งไปทางตา หู จมูก ลิ้น กาย ใจ ก็มีวิธีฝึกโดยจงใจส่งจิตไปไว้ตามส่วนต่างๆ ในร่างกาย เช่น ที่ผม ก็ให้นึกถึงผมของเราเพียงอย่างเดียว โดยลืมส่วนอื่นๆ ของร่างกายให้หมด

          เราก็จะรู้สึกทันทีว่าตอนนี้จิตอยู่ที่ผม แล้วก็เปลี่ยนที่ ย้ายมาไว้ที่หู จมูก นิ้ว แขน ฯลฯ ย้ายขึ้นย้ายลงย้ายความรู้สึกไปเรื่อยๆ เพราะจิตก็คือตัวความรู้สึก จนกระทั่งรู้สึกถึงความเคลื่อนไหวของจิตว่าตอนนี้ไปรู้สึกอยู่ที่ผม ที่หู ที่จมูก ที่นิ้ว ที่แขน ฯลฯ เมื่อหัดรู้สึกไปเรื่อยๆ ต่อไปพอจิตเคลื่อนปุ๊บจะเห็นเอง

          ถ้าจิตเคลื่อนแล้วเห็นเองจะเกิดสมาธิชนิดจิตตั้งมั่น ถ้าสมาธิเกิดแล้วจะเห็นว่าร่างกายก็ส่วนร่างกายร่างกายไม่ใช่จิต ผม ขน เล็บ ฟัน หนัง เนื้อ เอ็น กระดูก ที่จิตเคลื่อนไปเคลื่อนมาก็ไม่ใช่จิตหรอก แต่เป็นสิ่งที่จิตไปรู้เข้าใจจะคลายออกจากกองเหนือโลกได้

          - ต่อไปก็จะเห็นอีกว่าร่างกายก็ไม่ใช่ตัวเรา เป็นสิ่งที่จิตไปรู้เข้า

          - ความโลภ ความโกรธ ความหลง ก็ไม่ใช่ตัวเรา เป็นสิ่งที่จิตไปรู้เข้า

          - รวมถึงจิตก็ไม่ใช่ตัวเรา เป็นสิ่งที่จิตอีกดวงหนึ่งไป รู้เข้า จิตเองก็เกิดดับตลอดเวลา จิตดีเกิดแล้วก็ดับจิตชั่วเกิดแล้วก็ดับ จิตสุขเกิดแล้วก็ดับ จิตทุกข์ เกิดแล้วก็ดับ


          หัดดูบ่อยๆ จนวันหนึ่งสติสมาธิปัญญาเกิดขึ้นโดย อัตโนมัติ ไม่ได้เจตนาให้เห็นว่ารูปนามเกิดดับ มันเห็นเอง มันรู้สึกอยู่ตลอดเวลา ร่างกายไม่ได้เจตนา ให้เห็นว่าไม่ใช่ตัวเรา มันก็รู้สึกเอง ความรู้สึกนึกคิดเเละจิตใจก็เห็นเองว่าไม่ใช่ตัวเรา พอปัญญาอัตโนมัติ เกิด มันจะเห็นไตรลักษณ์โดยไม่ได้เจตนาคิดเลย ถ้าฝึกได้อย่างนี้ โอกาสจะได้มรรคผลนิพพานในชีวิตนี้ก็เกิดแล้ว

หลวงพ่อปราโมทย์