กลไกของความคิด

ทุกครั้งที่ความคิดก่อรูปขึ้นมาและทุกครั้งที่เราดูมัน เราก็จะค่อยๆเข้าใจแจ่มแจ้งขึ้น แต่มักจะไม่ทันกัน พอคิดไปสามสี่เรื่องพอเรารู้ตัว มันหยุด พอเราเพ่งจ้อง ความคิดไม่โผล่เลย แต่นานๆ เข้าพลังของสมปฤดีนี้จะอ่อนล้า พออ่อนล้าความคิดก็ได้ที มันเริ่มเล่นกลอย่างนี้ เหมือนเล่นเก้าอี้ดนตรีกัน แต่นานๆ เข้าเราจะจับได้ คือสติเราดีขึ้น ปัญญาเราเริ่มแผ่กว้าง เริ่มเห็นกลไกที่ประหลาดในตัวเอง คือพอเข้าไปในความคิด เราจะไม่รู้ตัว แต่พอดึงกลับมาได้ความคิดมันจะสิ้นสุดลง เราจะเห็นอย่างนี้
เมื่อเห็นกลไกเหล่านี้ เราจะเริ่มเข้าใจเรื่องราวของโลก ชีวิต ว่าทำไมมนุษย์จึงทะเลาะเบาะแว้งกัน ทำไมจึงอาฆาตจองเวรกัน กระทำมึงๆ กูๆ ทำไมทุกข์ยาก ทำไมต้องร้องไห้

หนังสือ: ดวงตาแห่งชีวิต
ธรรมบรรยายของท่านอาจารย์เขมานันทะ ในระหว่างวันที่ 14-18 กุมภาพันธ์ 2543