การรวมจิตแล้วทวนกระแส

การรวมจิตเป็นหนึ่ง คือ การที่ไม่ขาดสติหลงส่งจิตออกนอกติดไปกับสิ่งที่ถูกรู้ 

จิตก็จะรวมกันเป็นหนึ่งเดียวไม่ซ่านออกไปข้างนอก ไม่หลงยึดติดยึดถืออะไร

และให้ “ทวนกระแสของความรู้” นั้นจนเห็นต้นตอที่เป็นจุดเริ่มและจุดดับไปของความรู้นั้น 

ซึ่งเมื่อทวนกระแสถึงต้นตอจะพบว่า … จุดเกิดและจุดดับคือตัวจิตตัวใจที่เป็นสังขาร

เป็นตัวเริ่มต้นของความปรุงแต่งทั้งหมด เป็นตัวสร้างโลกก็ว่าได้

ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของความมีตัวตน เป็นจุดเริ่มต้นของความทุกข์

และตัวจิตที่สร้างโลกนั้นก็เกิด ๆ ดับ ๆ ไปในความไม่มีอะไรเลย

เมื่อรู้แจ้งแก่ใจแล้วว่า … สังขารก่อกำเนิดออกมาจากความไม่มีอะไรเลย

จึงสิ้นสงสัยถึงความมีตัวมีตน และหมดคำถาม

ที่มา : หลวงตาณรงค์ศักดิ์