การกำหนดจิต คือการตั้งใจรู้ หมายถึงการตั้งใจรู้ความรู้สึกของตัวเอง ความรู้สึกอยู่ที่ตรงไหน จิตอยู่ที่ตรงนั้นเรียกว่า " การกำหนดจิต "
ทีนี้การทำสติก็คือ การตั้งใจกำหนดรู้จุดที่มีความรู้สึกอยู่ที่ตรงนั้น ส่วนใหญ่ความรู้สึกของเราจะปรากฏที่ลมหายใจ เมื่อความรู้สึกอยู่ที่ลมหายใจก็กำหนดที่ลมหายใจ ก็เรียกว่าการกำหนดจิตไว้ที่ตรงนั้น จะหลับตาหรือลืมตาก็ได้ ถ้าหากสมมติว่าเราตั้งใจว่าจะเดินไปที่ตรงนี้ ก้าวที่ ๑ ก็รู้ ก้าวที่ ๒ ก็รู้ ที่ ๓ ที่ ๔ ก็รู้ อันนี้เรียกว่า " กำหนดจิตตามรู้การเดิน "
เรานั่งอยู่ที่ตรงนี้ เราตั้งใจจะกำหนดรู้ รู้เรื่องกายของเราว่าสุขทุกข์เกิดขึ้นอย่างไรหรือไม่ เช่น เวทนา เป็นต้น
การตั้งใจกำหนดรู้เวทนา ก็เรียกว่า " การกำหนดจิต " การกำหนดรู้ความคิดก็เรียกว่า " การกำหนดจิต "
การพิจารณาธรรมหรือตั้งใจคิดอะไรต่างๆด้วยความตั้งใจ ได้ชื่อว่าเป็นการกำหนดจิตทั้งนั้น เพราะเราอาศัยจิตเป็นตัวรู้
เทศนาธรรม ท่านเจ้าคุณพระราชสังวรญาณ
(หลวงพ่อพุธ ฐานิโย)